برخي كارشناسان اقتصادي بر اين باورند كه دولت و مرغداران و بخش خصوصي در راه افتادن بازي تخم مرغ مقصرند، حال برنده اين بازي كه بود و داستان بازي چه بود، مشخص نيست اما بازنده اين بازي تخممرغي بي شك مردم بودند. در اين بين اگرچه در فضاي مجازي با افزايش قيمت تخم مرغ انواع و اقسام شوخيها شد اما مثل هميشه هزينه ناتواني در تنظيم بازار از جيب مردم رفت.
سخنگوی دولت با تأكید بر اینكه سیاست دولت بر كنترل بازار است، اعلام كرد كه رئیسجمهور دستور داده مشكل افزایش قیمت تخم مرغ رسیدگی و حل شود. اینكه چطور و چگونه ظرف سه، چهار شب آقایان توانستند حدود ۲۰هزار تن تخم مرغ را از خارج خریداری، سپس حمل و نهایتاً در بازار ایران توزیع كنند خود معادلهای مبهم و غیرقابل درك است. البته از اینكه تخممرغهای خارجی وارد كشور شده است، هنوز خبر موثقی دردست نیست. هرچند كه معاون وزیر جهاد كشاورزی روز دوشنبه از توزیع گسترده ۱۵۰ تن تخم مرغ خبر داده بود اما روز گذشته تا لحظه تنظیم خبر هیچ خبری از توزیع تخم مرغهای وارداتی نبود. شاید مهر فرد تصور میكرد كه انتشار خبر توزیع تخم مرغهای تنظیم بازاری این وزارتخانه دربازار، میتواند كمبود بازار را تأمین یا موجب عقبنشینی دلالان تخم مرغ شود.
رئیس مركز تجارت جهانی ایران نسبت به گرانی بیش از حد تخم مرغ واكنش نشان داد و آن را سناریویی سؤالبرانگیز دانست و گفت: اینكه قیمت هر دانه تخم مرغ تا اواخر آذرماه سالجاری چیزی حدود ۳۰۰ الی ۳۵۰ تومان بود و با یك چشم به هم زدن قیمت هر دانه تخم مرغ در اولین روز دیماه حدود ۷۰۰ الی ۷۵۰ تومان شد یك بحث میباشد، اینكه چرا قیمت تخم مرغ به یكبار دو برابر شد، بحث دیگری است و اینكه چطور ظرف چهار شب مجدداً مملكت پر شد از تخم مرغ و قیمت آن طبق دستورات صادره با شیب تندی به چیزی حدود ۴۰۰ الی ۴۵۰ تومان رسید نیز بحث مهم دیگری است كه موضوع را مبهم و مشكوك میكند؟!
محمدرضا سبزعلیپور افزود: پس از اینكه قیمت تخم مرغ یك شبه دو برابر شد و خبر آن نیز به تیتر یك تمام رسانههای دیداری، شنیداری، نوشتاری و شبكههای اجتماعی مبدل شد، مسئولان ذیربط در برابر رسانهها ظاهر شدند و در اولین اظهار نظر خود درباره دلایل رشد قیمت تخم مرغ، افزایش قیمت ۲۵ تا ۳۰ درصدی نهادههای ذرت و كنجاله سویا را دلیل این افزایش قیمت عنوان كردند، سپس مسئولان دیگری دلیل گرانی تخم مرغ را، آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان اعلام نموده و اظهار داشتند كه این بیماری نه تنها در ایران بلكه در اروپا و امریكا و ژاپن نیز دهها میلیون مرغ را از بین برده است؟! پس از این سخنان، به یكباره مسئولان دیگری در حوزه بازرگانی و دام و طیور كشور در برابر رسانهها پدیدار شدند و اعلام كردند كه بیش از ۲۰ هزار تن تخم مرغ از خارج وارد ایران و توزیع آن هم در بازار و میادین تره بار انجام شد و مردم میتوانند هر شانه تخم مرغ را با قیمتی حدود ۱۲ هزار و ۵۰۰ تومان خریداری كنند كه این خبر بسیار خوشحال كنندهای برای مردم بود، زیرا ۲۰ هزار تومان ظرف سه شب شد ۱۲ هزار تومان و افتخاری شد برای دولت تدبیر و امید كه با زیركی و تدبیر دولتمردانش توانست كمبود و گرانی تخم مرغ را سه چهار شبه حل و فصل نماید و مشكلی از مشكلات مردم را كم كند كه تا اینجای كار همه راضی هستند و باید از دولت محترم قدردانی هم كرد.
سبزعلیپور تأكید كرد: بنده از ارزانی قیمت تخم مرغ ناراحت نیستم، اما هرچه با خودم این موضوع را حلاجی میكنم میبینم كه یك جای كار لنگ میزند و ابهامات و سؤالات زیادی ذهن آدمی را بهخود مشغول میكند؟! از همین رو غروب و طلوع چهار روزه «تخم مرغ» سناریویی مشكوك و سؤالبرانگیز بود؟! سخنگوی دولت نیز روز گذشته در جمع خبرنگاران دلایل افزایش قیمت تخم مرغ را تشریح كرد و گفت: با دستور رئیسجمهور قیمتها به زودی كاهش مییابد.
سخنگوی دولت با تأكید بر اینكه سیاست دولت بر كنترل بازار است، اعلام كرد كه رئیسجمهور دستور داده مشكل افزایش قیمت تخم مرغ رسیدگی و حل شود. وی درباره لایحه بودجه سال آینده نیز گفت بضاعت دولت همین اندازه است كه در لایحه آورده و در خصوص افزایش قیمت حاملهای انرژی نیز مدعی شد در ماده ۳۱ قانون برنامه ششم افزایش قیمت حاملهای انرژی تصریح شده است.
محمد باقر نوبخت در نشست خبری خود با خبرنگاران، با اشاره به اینكه برای حفظ سلامت مردم، نسبت به معدوم كردن تخممرغ به خاطر بیماری آنفلوآنزا اقدام كردیم، گفت: رئیسجمهور دستور داده است كه به سرعت و به میزان نیاز بازار، واردات تخم مرغ انجام شود تا این مشكلات برطرف شود. وی افزود: یكی از اقدامات دولت برای كنترل بازار عرضه 110 تن تخم مرغ در میادین است. قیمت تخم مرغ به عنوان یكی از اقلام غذایی مردم یك روال باثبات داشته و در چهار ماهه نخست امسال روند قیمت نزولی بوده، به طوری كه در فروردین ماه قیمت هر كیلو تخم مرغ از 6هزار و 672 تومان به 4هزار و 750 تومان در تیرماه تقلیل پیدا كرده است.
نوبخت افزود: تولیدات داخلی ما همیشه بیش از نیاز بوده به طوری كه مصرف ما 900 هزار تن و تولیدات ما یك میلیون و 300 هزار تن بوده است به همین دلیل تفاوت آن را صادر میكردیم. وی ادامه داد: در سال گذشته و در شش ماهه اول امسال 23 میلیون و 500 هزار قطعه مرغ تخمگذار معدوم شد و از اول مهر امسال تا دوم دیماه نیز 12 میلیون و 300 هزار قطعه مرغ تخمگذار از دور خارج شد. این میزان مرغ معدوم شده 14 تا 20 درصد از ظرفیت واحدهای تولیدی ما را تشكیل میداد.
وی افزود: افزایش قیمت جهانی و تغییر نرخ ارز هم بیتاثیر نبود. نوبخت گفت: اتفاقات اخیر نشان داد كه تصمیم دولت در تفكیك وزارت صنعت و بازرگانی واقعبینانه بوده است. شاید برای برخی كشورها این اقدام لازم نباشد ولی ما به دو وزارت خانه مستقل نیاز داریم.
سخنگوی دولت افزود: دولت پیشنهاد تفكیك این دو وزارتخانه را به مجلس با فوریت داده بود ولی هنوز از طرف مجلس پاسخی داده نشده است.
مرغداران پيش از اين مدعي بودند كه اگرچه به دليل بيماري، بخشي از مرغهاي تخمگذارشان معدم شد اما توان تأمين بازار داخلي را دارند و نيازي به واردات تخم مرغ وجود ندارد. آنها در عين حال ميگفتند چون تقاضا براي تخم مرغ در زمستان بالاست و در تابستان فروكش ميكند دولت بايد در فصل تابستان به مرغداران تسهيلات يارانهاي پرداخت كند و شايد توافق شد تا در زمستان شانههاي تخممرغشان را بالاتر بيندازند تا جبران افتادگي قيمت شانههايشان در تابستان شود.
مرغداران هم مدعي هستند كه تحت سلطه دلار و دلالي قرار گرفتهاند زيرا قيمت نهادههاي دام و طيور و آبزيان به رغم آنكه دولت مدعي تخصيص دلار مرجع است، اما با جهش همراه شده است و هزينه غذاي دام، هزينه مرغداران را بالا برده است و در نتيجه قيمتهاي كنوني تخم مرغ مناسب است و نبايد پايين بيايد.
البته از موضوع دستمزد كمكهاي مادي و معنوي به برخي از كانديداهاي رياست جمهوري نبايد غافل بود، بالاخره صدور مجوز افزايش قيمت كه اين روزها بازارش در اتاقهاي برخي از دولتيها بسيار داغ است، پيششرط و قيد برخي از اين كمكهاي مادي و معنوي صنايع و انجمنها و ... به برخي از ستادها بود.
در اين بين پشت غائله افزايش بهاي تخم مرغ هر چه كه بود، گويا با ورود رئيسجمهور به اين غائله بازي آرايش ديگري به خود گرفت و با دستور واردات تخم مرغ از تركيه آن هم در مدت زمان چند روزه بازار با آرامشي مشكوك روبهرو شد، بهطوري كه انسان فكر ميكند تخممرغها همين بغل بود و منتظر بودند قيمت بالا برود تا وارد چرخه اقتصاد و بازار شود.