جوان آنلاین: مدتی است در اخبار موضوع کیفیت پایین آب بخش‌های مختلف استان خوزستان مورد بحث قرار گرفته و تصاویر تاسف‌باری از انتقاد مردم این استان از وضعیت نامناسب آب و همچنین صفوف طولانی برای دریافت آب شرب منتشر می‌شود. البته این موضوع و درگیری خوزستانی‌ها با آب و هوای نامناسب تازگی ندارد و این موضوع با اسم این استان و زندگی روزمره مردمش عجین شده است. کمتر کسی را هم می‌شود پیدا کرد که از این موضوع بی‌اطلاع باشد و حداقل یک بار برای این وضعیت اظهار تاسف نکرده باشد. گرد و غبار و ریزگردها اما بیش از ماجرای آب به عنوان مشکل مردم این استان شناخته شده است، در حالی که این روزها مردم آنقدر درگیر این واجب گذران زندگی خود؛ یعنی آب شده‌اند که وضعیت بد هوا را فراموش کرده‌اند و در همین هوای نامناسب ساعت‌ها در صف می‌ایستند تا کمی آب سالم دریافت کنند. با یکی از اهالی اهواز در همین رابطه گفت‌و‌گو کرده‌ایم.
او می‌گوید: «مردم اصلا در شرایط خوبی قرار ندارند. به هر قسمت از استان که نگاه می‌کنی مردم یک مشکلی با وضعیت آب دارند؛ یک‌جا با شوری آب مشکل دارند، یک‌جا با بوی بد و یک‌جا هم با بی‌آبی.» پارسا در ادامه با تشریح وضعیت آب استان ادامه می‌دهد: «به صورت کلی استان خوزستان و وضعیت آب شهرها و مناطق مختلف این استان را می‌توان به سه قسمت تقسیم کرد؛ شمال خوزستان، مرکز و جنوب خوزستان که هرکدام مشکل خاصی با آب دارند.»
در شمال خوزستان و مناطق بختیاری‌نشین استان با اینکه مردم در کنار سدها زندگی می‌کنند با کم‌آبی شدید روبه‌رو هستند و با تانکرهای آب به آنها آبرسانی می‌شود. بارها مردم اعتراض کرده‌اند اما این وضعیت همچنان ادامه دارد. در مناطق ایذه و باغ ملک هم وضعیت کیفی آب تقریبا مساعد است اما قطعی آب بسیار زیاد است و مردم باید در تانکرهای شخصی آب نگهداری کنند.
وضعیت در مرکز استان یعنی اهواز هم اصلا مساعد نیست. مشکل اصلی آب اهواز بوی بد و غیرقابل استفاده بودن آن است؛ مشکلی که از تصفیه نادرست و ناصحیح در تصفیه‌خانه‌های قدیمی این شهر نشات می‌گیرد. در اهواز حدود پنج تصفیه‌خانه وجود دارد که همگی قدیمی هستند. حدود 80 درصد آب هم در دو تصفیه‌خانه اصلی شهر تصفیه می‌شود که عمر آنها حدود 45 سال است و به قبل از انقلاب باز می‌گردد. هربار که می‌خواهند آنها را لایروبی کنند مشکلات جدی دارند و این تصفیه‌خانه‌ها دیگر بازدهی لازم را ندارد؛ لذا آبی که از آنها خارج می‌شود بوی بسیار بدی می‌دهد و نمی‌شود مستقیم از آن استفاده کرد. همه مردم اهواز جز آنهایی که وضعیت مالی مناسبی ندارند در خانه‌هایشان دو چیز حتما دارند؛ یکی دستگاه تصفیه، یکی هم تانکر ذخیره آب. این دو چیز در هر خانه‌ای یافت می‌شود. از آبی هم که مستقیما به دستشان می‌رسد بدون‌تصفیه در دستگاه‌های تصفیه خودشان برای شست‌و‌شو و... استفاده می‌کنند. مشکل دیگری هم که در اهواز و مناطق مرکزی وجود دارد قطعی آب پیاپی و طولانی‌مدت است. میانگین 5 تا 12 ساعت قطعی آب روزانه در اهواز وجود دارد. این مساله هم مضاف بر کیفیت نامطلوب آب گریبانگیر مردم این مناطق است.
علاوه‌بر شمال و مرکز خوزستان، در آبادان و مناطق جنوبی هم اوضاع آب بهتر نیست و وضعیت آنجا هم بسیار اسف‌بار است. شوری شدید آب شرب و غیرقابل استفاده بودن آن حتی برای امور غیرشرب باعث نارضایتی مردم و اختلال در زندگی آنها شده است. از زمانی که آب کارون به فلات مرکزی یعنی استان‌های اصفهان، کرمان و یزد منتقل شده است و آب رود دز به استان قم، دبی رود کارون به شدت کاهش یافته است؛ چرا‌که دز در نهایت به کارون می‌ریزد و حقابه کارون هم رعایت نمی‌شود. این کاهش سطح آب تا جایی پیش رفت که سطح کارون از سطح آب دریا پایین‌تر رفت و آب دریا به داخل کارون ریخته شد و این مشکلات بسیاری را به وجود آورد. البته در ابتدا این ریزش آب شور اندک بود؛ اما با افزایش انتقال آب کارون و کاهش شدیدتر سطح آب، ریزش آب دریاها به کارون هم افزایش یافت و تا زمین‌های کشاورزی، نخلستان‌ها و تصفیه‌خانه‌ها رسید. زمین‌ها و محصولات کشاورزی دچار مشکل جدی شده‌اند، نخل‌های نخلستان‌ها بی سر هستند و تصفیه‌خانه‌ها هم ناتوان از تصفیه، آب شور را به خانه‌های مردم می‌فرستند.
طرح غدیر؛ پاک کردن صورت مساله
بعد از این اتفاق مسئولان وعده اجرای طرحی موسوم به طرح غدیر را تا 15 تیرماه دادند تا اینکه حقابه کارون را تامین کنند. طی اجرای این طرح، آب موجود پشت سد دز به سمت اهواز و آبادان و ایذه و خرمشهر و ... روانه می‌شود تا سطح کارون بالا بیاید و این مشکل حل بشود اما این کار در اصل به نوعی پاک کردن صورت مساله است؛ چون این کار شاید به صورت موقتی تنها مشکل آب شرب را حل کند ولی زمین های کشاورزی و نخلستان‌ها و... همچنان با مشکل جدی روبه‌رو خواهند بود. تنها چیزی که می‌شود به عنوان راهکار ارائه کرد تامین حقابه و جایگزینی آب به همان مقداری است که از کارون خارج و منتقل می‌شود. مسئولان بارها گفته‌اند که به اندازه مصرف شرب به فلات مرکزی آب منتقل می‌شود، اگر این‌طور است و در کرمان این آب‌ها در کارواش‌های بسیار این استان، در یزد برای پرورش ماهی‌ها و در اصفهان برای صنایع فولادی صرف نمی‌شود، به همان مقدار آب به کارون تزریق و وضعیت سدها ساماندهی شود تا مردم این منطقه بعد از هوا برای قطره‌ای آب به این در و آن در نزنند.
شکرا... سلمان‌زاده، رئیس مرکز بهداشت خوزستان: «براساس آزمایش‌های میکروبی، 98 درصد آب اهواز از این نظر سالم است، اما از نظر طعم، بو و ظاهر در بیشتر موارد قابل‌شرب نیست. مردم به ناچار به تصفیه‌کن‌های خانگی روی می‌آورند یا آب شیرین را از کارگاه‌های آب‌شیرین‌کن یا خودروهای سیار غیر‌استاندارد، تهیه می‌کنند. تصفیه‌کن‌های خانگی نیز مشکلات متعددی دارند؛ چون مردم فیلترها را به موقع عوض نمی‌کنند یا فقط فیلترهای سه‌گانه را عوض می‌کنند که منشا آلودگی میکروبی می‌شود. تصفیه‌خانه‌های ما فرسوده هستند و مخازن نگهداری و توزیع آب مشکل دارد.»
غلامرضا شرفی، نماینده مردم آبادان در مجلس شورای اسلامی: «بحث آب آلوده، کدر و شور آبادان به ۱۳ سال پیش برمی‌گردد. متاسفانه مردم آبادان در این مدت زمان طولانی در مخمصه آب شور گرفتار شده و با آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. وضعیت نامناسب آب از یک طرف باعث به وجود آمدن بیماری‌های خطرناک می‌شود و از طرف دیگر مهاجرت مردم بومی به دیگر شهرها را رقم خواهد زد. بنده از ۱۵ ماه پیش مساله شوری آب را به وزارت نیرو، معاون اول رئیس‌جمهور، مسئولان مربوطه و حتی وزارت اطلاعات هشدار داده‌ام، اما متاسفانه هیچ عکس‌العمل مناسبی قبل از به‌وجود آمدن وضعیت کنونی مشاهده نکرده‌ایم.»
قاسم ساعدی، رئیس مجمع نمایندگان استان خوزستان: «مردم آبادان روبه‌روی فرمانداری تجمع کرده‌اند. مطالبه اساسی مردم در این تجمع تامین آب شرب است و مردم آبادان و خرمشهر نیز در بدترین شرایط در نبود آب شرب به سر می‌برند. این در حالی است که منابع آبی از تصفیه‌خانه‌های مراکز شهر در گذشته تامین می‌شد؛ اما هم‌اکنون تصفیه‌خانه نیز با کمبود آب روبه‌رو شده است. چرا مجوز بی‌حساب و کتاب صادر می‌کنند یا چرا به قول معروف با کلمات بازی می‌کنند. متاسفانه این کار موجب شده پنج میلیون انسان در معرض پدیده کم‌آبی قرار گیرند.»
