به گزارش خبرگزاری جوان از سنندج، تا 10 سال آینده دشتهای حاصلخیز قروه و دهگلان وجود خارجی نخواهند داشت، این را سرپرست شرکت آب منطقهای کردستان میگوید.
کامران خرم در دوازدهمین نشست در دوازدهمین نشست کمیسیون کشاورزی و آب کردستان که در اتاق بازرگانی سنندج برگزار شد، افزود: 50 هزار هکتار یعنی 42 درصد زمین های کشاورزی کردستان در دشت های ممنوعه قروه و دهگلان قرار دارد که اگر انتقال آب سد ژاوه و آزاد اتفاق نیفتد، تا 10 سال آینده این دشتها دیگر وجود خارجی ندارند.
وی خواستار بازنگری اساسی در تخصیص آب به کردستان شد.
زنگ خطر آب در استان پرآب کردستان مدتهاست به صدا در آمده و رسیدن برخی دشتها به آب شور و گازدار و ایجادفروچالههای وحشتناک، موید این است که آب به مرحله بحرانی رسیده است.
در کشور ما به علت کمبود بارندگی در اکثر حوزههای آبریز و محدودبودن منابع آب، برنامهریزی به منظور شناخت امکانات و محدودیتهای منابع آب با هدف بهرهبرداری بهینه بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر است.
ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻬﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ، ﺭﺷـﺪ ﺭﻭﺯ ﺍﻓـﺰﻭﻥ ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﻭ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩی ﺩﺭ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑـﻪ ﺍﻓـﺰﺍﻳﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑـﺮﺍی ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﻣﺤـﺪﻭﺩ ﺷـﺪﻩ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻗﺸﺎﺕ ﺟﺪی ﻣﻮﺍﺟﻪ ﮐﺮﺩه ﺍﺳﺖ.
شاید امسال که سال پربارانی برای کردستان بود، این مساله بازهم به فراموشی سپرده شود، اما هرسال که سال گندمکاران نیست و به عبارتی شاید وعده 10 ساله سرپرست شرکت آب منطقه ای استان، زودتر هم محقق شود و دیگر قروه و دهگلان را به خاطر دشتهای حاصلخیزش نشناسند.
اقتصاد کشاورزی شاهرگ حیاتی کردستان است و بخش هایی از فعالیتهای صنعتی و خدماتی این استان مستقیما به کشاورزی وابسته هستند.
از کل مساحت کردستان یک میلیون و 200 هکتار آن را زمین های کشاورزی، یک میلیون و 400 هزار هکتار مراتع، 370 هزار هکتار جنگل و 41 هزار هکتار را باغات تشکیل می دهند و این استان رتبه پنجم سطح زیر کشت و دوم کشت دیم را دارد.
87 درصد کشاورزی کردستان را کشت دیم و 13 درصد آبی است این یعنی سهم ناچیزی از کشاورزی کردستان از منابع آبی آن سهم دارد.
تامین نیمی از گندم کشور با آب تبخیری
فعال اقتصادی عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی می گوید:اقصاد کردستان، اقتصادی فقیر است و براساس آمار سال 95، بیش از 37 درصد تولید ناخالص این استان مروبط به بخش کشاورزی و دام و طیور اسن.
سید عبدالرحمن علوی نگرانی کم آبی در کشور را نگرانی کردستانیها میداند و از مطالبی میگوید که برای استان پرباران و پرآب کردستان مطلوب نیست.
به گفته وی، میانگین زمین آبی کشور 45 درصد است و این میزان در کردستان 10 درصد است، و در رده های آخر جدول زمینهای آبی قرار داریم.
علوی میگوید: این در حالی است که کردستان جزو 5 استان اول کشور در زمینه منابع آبی است و ما کار و زندگی و آب را برای امنیت و معیشت مردم تعریف می کنیم.
این فعال اقتصادی که نگران آینده کردستان است، افزود: 30 درصد از آبی که با جوب به استانهای همجوار منتقل میشود تبخیر و از بین میرود که با تبدیل زمینهای دیم استان به آبی با استفاده از همین آب تبخیری میشود نیمی از گندم مورد نیاز کشور را تامین کنیم.
علوی با اشاره به فعالیت سه هزار و 500 واحد مغازه در کردستان، حاشیهنشین روستایی را پیامد توجه نکردن به بخش کشاورزی کردستان اعلام کرد.
وی افزود: کردستان میتواند تنها استانی باشد که زندگی پایدار روستایی را تقویت کند، اما در حال حاضر مهاجرت در این استان زیاد است.
عضو کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی افزود: اقتصاد کردستان، اقتصادی وابسته به کشاورزی است و خوشحالی اسمال از تزریق هزار و 400 میلیارد تومان پول گندم به اقتصاد کردستان، مقطعی و گذاراست.
علوی خواست تا کردستان پایلوتی برای وزارت نیرو نباشد که به گردن بانکها انداخته شود.
تعطیلی اشتغال پایین دستی در کشاورزی کردستان
یکی از اساتید دانشگاه کردستان هم تخصیص آب را برای شکوفایی اقتصادی دانست و افزود: کردستان با شرایط اقیلمی خاص در 4 دهه اخیر در مقایسه با استان های غیربرخوردار، وضعیت بسیار نامناسبی را تجربه می کند که ایجاد نکردن اشتغال پایدار مهمترین آن است.
حامد قادرزاده میگوید: اشتغال مبتنی بر توانمندی انسان و آمایش سرزمینی نداریم و به همین دلیل تولیداتی که در گذشته مزیت داشتند، امروز ناکارآمد هستند.
کاهش شدید جمعیت دامی از معضلاتی است که قادرزاده به آن اشاره کرد.
وی عقیده دارد بحث آب در دنیا حائز اهمیت است و این مهم در کردستان دوچندان است چرا که درآمد مردم کردستان، کمتر از نصف درآمد سرانه کشور است.
این استاد دانشگاه افزود: احداث سد در کنار عدم توجه به توسعه کشاورزی و ایجاد اشتغال پایین دستی یعنی اقتصاد بدون بهرهوری.
قادرزاده به پرباران بودن امسال هم اشاره کرد و گفت: اگرچه گندم از 500 هزار تن پارسال به بیش از یک میلیون تن در سال جاری افزایش تولید داشته، اما بارندگیها خسارات بسیاری به باغداران کردستانی وارد کرد که اگر بررسی شود، بخش کشاورزی کردستان امسال سودی نداشته است.
وی خاطرنشان کرد: بدون تعریف قوانین جامع در کشور، بحث تخصیص منابع آب ابتر است.
به گفته وی در استانی شاهد اجرای طرحهای باغی هستیم که کارآیی لازم اقتصادی را نداشته است.
قادرزاده درباره مهاجرت کردستانیها هم افزود: افزایش جمعیت کردستان راهی تهران و مناطق شمال عراق شده است.
مدیریت سدها و لیاقت مدیران استانی
دبیر خانه کشاورز کردستان هم مشارکت مردم را عامل خوب بودن حکمرانی عنوان کرد و افزود: این مهم همسویی متقابل مردم و حکمرانی را می طلبد که در کردستان چنین نبوده است.
سعید احمدپناه میگوید: 113 هزار بهرهبردار کشاورزی در کردستان فعالیت می کند که حدود یک سوم جمعیت استان را در بر می گیرد و ارتزاق دو سوم دیگر جمعیت هم وابسته به این بخش است.
وی افزود: کردستان محروم نیست بلکه سیاست های غلط وزرات نیرو آن را تحریم کرده است.
وی با طرح سوالی از مدیرکل برنامهریزی، سیاست گذاری و تخصیص آب وزارت نیرو پرسید: اگر مسئولین کردستان لیاقت اداره سدها را ندارند چرا آنها را منصوب کرده اید؟
به گفته احمدپناه، ظرفیت گردشگری بزرگی در کردستان به واسطه احداث سد داریان تخریب و قربانی سیاست های دوگانه وزرات نیرو شد.
از نگاه دولتیها
فرزاد حسنی مدیرکل دفتر فنی، امور عمرانی و حمل و نقل و ترافیک استانداری کردستان با بیان اینکه دید دولت به کردستان نگاهی کشاورزی و صنعتی نیست ، گفت: ما در این بخش مشکل داریم و رشد نکرده ایم.
نمیانده سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان هم از سهم آب این بخش گله داشت.
اکبر منصوری رتبه کردستان در بخش صنعت را در رده 29 عنوان کرد و افزود: 7 تا 8 درصد آب تخصیصی سهم بخش کشاورزی است.
سد قوچم رو به همدان
عضو اندیشکده آب ایران تاکید دارد که مسائل اجتماعی باد در نظر گرفته شود ان هم به صورت جدی.
سیدمختار هاشمی میگوید: باید در تخصیص آب به امنیت و توسعه پایدار توجه شود و تخصیصها ابتدا برای حوزه مبداء باشد.
وی از وزرات نیرو خواست تا آب سد قوچم را به همدان منتقل نکنند چرا که دشتهای شرقی استان تشنه هستند.
کردستان در انتظار سهم خود
و حالا کردستان در انتظار پایان مرداد است تا گزارش درخواست های مردمی، فعالان اقتصادی و بخش دولتی به وزیر نیرو ارائه و گرهی از سدهای استان باز و آب پشت سد روانه مزارع تشنه کشاورزی این استان شود.