زعفران از جمله محصولاتی است که در سالهای اخیر کشت آن در چهارمحال و بختیاری مورد استقبال کشاورزان قرار گرفته و با توجه به کاهش بارشها در سالهای اخیر میتواند اقتصاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری را همچنان پابرجا نگه دارد. رونق کشت این محصول در این استان سبب شد تا مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری، از تولید و برداشت ۹۰۰ کیلوگرم زعفران مرغوب طی سال جاری خبر داده و اعلام کند: «با توجه به برداشت ۶۰۰ کیلویی در سال گذشته این میزان نسبت به مدت مشابه ۳۰ درصد افزایش داشته است.»
شرایط مناسب آب و هوایی در چهارمحال و بختیاری سبب شده این استان در زمینه تولیدات باغی و کشاورزی حرفهای بسیاری برای گفتن داشته باشد؛ با این حال تغییرات آب و هوایی در این استان از جمله دلایلی است که موجب شده تا کشتهای جایگزین نیز در برخی مناطق مورد توجه قرار گیرد. در این میان زعفران یکی از محصولاتی است که در سالهای اخیر کشت آن در استان، نتایج بسیار خوبی در اختیار محققان و کشتکاران قرار داده و مورد استقبال کشاورزان قرار گرفته و در همه نقاط چهارمحال و بختیاری کشت میشود و یکی از مرغوبترین زعفرانهای کشور به شمار میآید. با وجود اینکه مدت زمان بسیاری نیست که کشت زعفران در چهارمحال و بختیاری مطرح شده است، اما درآمدزایی بالا، چند ساله بودن گیاه، قابلیت کشت پیاز بعد از چند سال در زمین جدید، افزایش قابل توجه در میزان پیاز اولیه (پنج برابر)، نیاز آبی پایین به همراه سازگار بودن زعفران با اقلیم استان چهارمحال و بختیاری و صرفه اقتصادی از جمله دلایل مهمی است که موجب شده تا مزارع بسیاری توسط کشاورزان به کشت زعفران اختصاص یافته و هر ساله نیز بر میزان کشت آن افزوده شود.
افزایش دوبرابری کشت زعفران
رونق کشت زعفران در سالهای اخیر موجب شده تا دو سال اخیر میزان کشت زعفران در چهارمحال و بختیاری تا دوبرابر افرایش پیدا کند به طوری که سال ۹۵، ۱۰۰ هکتار از اراضی استان به کشت زعفران اختصاص یافت که نسبت به سال قبل آن دوبرابر افزایش داشت. مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری با تأیید این موضوع میگوید: «رونق و صرفه اقتصادی کشت زعفران در مناطقی از استان که شرایط خوبی برای کشت این محصول دارند موجب شده تا هرساله تا دوبرابر سطح زیر کشت افزایش پیدا کند.» این اظهارات در حالی است که در سال ۹۵، ۱۰۰ هکتار از اراضی استان به کشت زعفران اختصاص یافت که نسبت به سال ۹۴، دوبرابر افزایش داشت به طوری که سطح اراضی زیر کشت زعفران استان طی سال جاری از ۱۹۰ هکتار، ۱۵۰ هکتار بارور است و متوسط برداشت ۴ کیلوگرم در هر هکتار اعلام شد. ابراهیم شیرانی میافزاید: «زعفران تولیدی در چهارمحال و بختیاری ۶ میلیارد و ۶۵۰ میلیون ریال برای تولیدکنندگان درآمد ایجاد کرد و در زمان برداشت زمینه اشتغال موقت ۵۰ نفر در هر هکتار را نیز فراهم آورد.» این موقعیت در حالی است که بیش از ۸۰ درصد محصول تولیدی چهارمحال و بختیاری پس از بستهبندی به استان خراسان رضوی فرستاده شد. این در حالی است که زعفران تولیدی این استان به دلیل کیفیت مطلوب با برند استان به خارج از کشور نیز صادر میشود. به گفته کارشناسان صنعت زعفران، زمان و نوع برداشت و پاک کردن زعفران در کیفیت و قیمت آن بسیار مؤثر بوده چراکه زعفرانهایی که بعد از برداشت سریع پاک و خشک میشوند بهترین و مناسبترین نوع برای صادرات است. با تمام این مزایا باید گفت: از آنجا که در حال حاضر سالانه منابع آب چهارمحال و بختیاری بیش از ۴۶ میلیون متر مکعب کاهش دارد، لذا باید کشاورزان چهارمحالی در مسیر تغییر الگوی کشت حرکت کنند و تلاش شود تا گیاهان با نیاز آبی کم را جایگزین گیاهان با نیاز آبی بالا کنند؛ لذا از آنجا که زعفران نیاز آبی کمی دارد و بازده بسیار خوبی در استان چهارمحال و بختیاری دارد باید برای توسعه آن اقدام جدی شود.