سرویس جامعه جوان آنلاین - مهسا گربندی: چند سال است که هشدارهایی درباره کلاهبرداری با اسکیمر و کپی کارتهای بانکی داده میشود، اما متأسفانه هنوز برخی از افراد قربانی این کلاهبرداریها میشوند و دار و ندارشان را از دست میدهند. در واقع این کارتهای بانکی توسط سارقان و کلاهبرداران کپی و با یک چشم بر هم زدن تخلیه میشود، آنقدر سریع که حتی صاحب کارت فرصت مسدود کردن یا انتقال پول از کارتش را ندارد! پس از آن مالباخته به دادسرا یا پلیس فتا مراجعه میکند و پرونده تشکیل میدهد و درنهایت مشخص نیست که آیا میتواند سارق را پیدا کند یا نه.
با وجود تمام هشدارهایی که برای حفاظت از رمز کارت بانکی به مشتریان داده میشود و فیلمهای کوتاه آموزشی که پلیس فتا تهیه و منتشر کرده است، هنوز هم بسیاری از مردم از کپی شدن کارتهای بانکی اطلاعی ندارند. از سوی دیگر بانکها که محل اصلی صدور کارتهای بانکی هستند فقط به گفتن یک جمله به مشتری که «در حفظ رمز کارت خود هوشیار باشید.» بسنده میکنند و مشتریان خود را نسبت به کپی کارت بانکی و اتفاقات پس از آن آگاه نمیسازند. این در حالی است که اکثر مردم بر این باورند که تا زمانیکه کارت بانکی در دستشان است، کسی نمیتواند از آن استفاده کند. آنها حتی فکرش را نمیکنند که سارقان میتوانند در عرض چند ثانیه یک کارت کپی شده، درست مشابه کارت آنها را داشته باشند و اگر این سارق رمز کارت را هم بداند که دیگر برداشت پول یا خرید با کارت کپی شده برایش مثل آب خوردن است!
اسکیمرها چطور کار میکنند؟
دستگاههایی به نام «اسکیمر» با قابلیت کپی کردن کارتهای اعتباری بانکی وجود دارد که به راحتی در بازار خرید و فروش میشود. این دستگاه در کنار کارتخوان نصب میشود و اگر کارت اعتباری را در چنین کارتخوانی بکشید، یک کپی از کارت خریدار گرفته میشود و در اختیار فروشنده خاطی قرار میگیرد!
البته اسکیمرهای مختلفی در بازار وجود دارد؛ برخی از این اسکیمرها در دستگاه کارتخوان نصب میشود و مشتری نمیتواند آن را ببیند. برخی دیگر از اسکیمرها هم که معروف به اسکیمر مشتی یا دستی هستند در مشت سارق قرار میگیرد و هنگام کپی کردن کارت کافی است که فقط کارت شما را در یک لحظه در کف دست خود بکشد. آن وقت است که کل اطلاعات کارت نقدی کپی میشود و زمانی که شما از فروشگاه خارج شوید، اطلاعات ذخیره شده را در مگنت کارتهای خام وارد میکند؛ که البته مگنت کارتها هم مانند اسکیمر به راحتی در بازار خرید و فروش میشود.
هشدارهایی که هست، اما کافی نیست
سرهنگ مصطفی نوروزی، رئیس مرکز مبارزه با جرائم سایبری درباره کلاهبرداریها با دستگاه اسکیمر هشدار میدهد و میگوید: «کلاهبردارانی در قالب فروشندگان سیار و به صورت حرفهای و با استفاده از دستگاه اسکیمر به عنوان دستگاهی برای کپی کردن کارتهای اعتباری استفاده و سپس نسبت به خالی کردن حساب بانکی مالباختگان اقدام میکنند.»
رئیس مرکز مبارزه با جرائم سایبری به خبرنگار «جوانآنلاین» میگوید: «مردم باید توجه کنند که هنگام خرید با دستگاه پوز حتماً خودشان عملیات خرید را انجام دهند و به فروشندگان اعتماد نکنند. همچنین برای جلوگیری از کپی کارت بانکی و سوءاستفاده احتمالی هرگز رمز عبورشان را به فروشنده نگویند و خودشان آن را وارد کنند.»
او ادامه میدهد: «بسیاری از بانکها، پینپدهایی را در اختیار فروشندگان قرار دادهاند تا حتی اگر کارتخوان از مشتری فاصله دارد و امکان انجام عملیات خرید توسط مشتری میسر نیست، توسط این پینپدها رمز وارد شود و با این روش رمز مشتری محفوظ بماند.»
سرهنگ مصطفی نوروزی در پاسخ به این سؤال که چه نهاد و سازمانی وظیفه نظارت بر نحوه قرارگیری دستگاه کارتخوان در فروشگاهها را برعهده دارد، میگوید: «این وظیفه پلیس فتا نیست. بانک دستگاه کارتخوان را در اختیار فروشندگان قرار میدهد و اتحادیه نیز ناظر بر فعالیت و عملکرد فروشندگان است، باید این سؤال را از آنها بپرسید.»
وظایفی که بر دوش بانکهاست
با کمی جستوجو در اینترنت درباره اسکیمرها و کپی کارت بانکی هشدارهایی درباره آن دیده میشود و آنطور که مشخص است بیش از سه سال از این هشدارها میگذرد. اما با وجود همه اینها هنوز هم کپی کارتهای بانکی قربانی میگیرد و این مسئله نشان میدهد که هشدارها برای جلوگیری از این کلاهبرداری کافی نیست.
در این میان وظایفی بر دوش بانکها برای جلوگیری از کپی کارتهای بانکی قرار دارد که نسبت به آن بیتوجهی شده است. بانکها با اطلاعرسانی و ارائه چند راهکار جزئی میتوانند مانع کپی کردن کارت بانکی مشتریان شوند، مثلاً به مشتریان خود هشدار دهند که هرگز با کارتی که پول زیادی را در آن نگه میدارند خرید نکنند یا هنگام افتتاح حساب و پر کردن چندین برگه و امضاهای متعدد به مشتریان خود درباره نحوه کار اسکیمر توضیح دهند و آنها را از این موضوع آگاه سازند. به نظر میرسد بانکها که این کارتها را برای مشتریان صادر میکنند بیشترین سهم آگاهیرسانی به آنها را برعهده دارند و میتوانند با اطلاعرسانی قوی و کافی به مشتریانشان مانع بسیاری از سرقتهای اینچنینی شوند؛ بنابراین نیاز است در کنار اطلاعرسانیهای پلیس فتا و نظارت اتحادیه بر نحوه قرارگیری دستگاه کارتخوان در فروشگاهها، هشدارهای کافی نیز از سوی بانک برای مشتریان نیز در دستور کار قرار گیرد تا شاهد به حداقل رسیدن سرقتهای اسکیمری در کشور باشیم.