سرویس سبک زندگی جوان آنلاین: برنامهریزی، زندگی انسان را هدفمند کرده و باعث میشود فکر انسان به صورت مثبت درگیر و مشغول برنامهها شود. این امر باعث جبران گذشته و انتقال روحیه امید به انسان میشود. عمر را نباید تلف کرد، بلکه باید از لحظات ارزشمند آن استفاده کرد. در این زمینه قطعاً مطالعه زندگی کسانی که به رغم گذشته خوبی که نداشتند، اما ناامید نشدند و درصدد جبران برآمدند و توانستند بر ناامیدی غلبه کنند، ما را کمک خواهد کرد تا به آرامش برسیم. در این زمینه مراقبتها و مواظبتهای فردی بسیار اثربخش خواهد بود.
مواظبت بر نماز: یکی از راههای کسب آرامش در زندگی، مواظبت بر نماز است. نماز میخواند و به موقع آن گناه هم میکند. نماز میخواند و اهل شرکت در جلسات گناه است! وقتی اینطور شد، لذت شهوترانی در درونش ایجاد میشود و از عبادت لذت خوبی نمیبرد. این شخص وقتی نتواند به همه شهوات خود برسد، ناراحت میشود. از طرفی لذت ایمان را نیز نمیچشد. پس نه این طرف را دارد و نه آن طرف را. این باعث ناآرامی انسانی است که مواظبت بر نماز خود ندارد.
مواظبت بر گفتار: بیتقوایی در گفتار نیز از این نوع مصادیق است. نماز میخواند و از طرفی پشت سر مردم غیبت میکند! نماز میخواند و آبروی دیگران را میبرد! این شخص قطعاً با این کارهای ناپسند و زننده مزه ایمان را نمیچشد و تنها هدفش از تخریب دیگران این است که میخواهد خود را آرام کند. اما آیا واقعا کسی که دیگری را تخریب میکند، آرامش دارد؟ حتماً اینطور نیست. نماز میخواند و زبانش کنترل نمیشود! وقتی این اتفاق افتاد، نه با ایمانش آرامش پیدا میکند و نه با زبانش میتواند به خود آرامش دهد.
مواظبت بر نگاه: وقتی انسان به صحنه گناهی نگاه میکند، از طرفی نمیتواند به همه خواستههای خود در نگاه برسد، چون اعتقاد به خدا دارد که این نگاه خیانت است. از طرفی هم شهوت بر او غلبه و او را اسیر نگاه خود کرده است. پس نه با نمازش آرامش دارد و نه با نگاهش به خواستههایش میرسد. در نتیجه آرامش ندارد، اما اگر در رفتار و گفتارمان تقوا داشته باشیم، به آنچه میخواهیم و خدا بدان راضی است میرسیم و در این دنیای وانفسا آرامش خواهیم داشت.
تقوا و پرهیزگاری: تقوا یعنی حفظ و نگهداری و مواظبت بر ایمان و اعتقادات. یعنی کشیدن حصاری به دور ایمان تا هر کسی وارد این حریم نشود. از آثار مهم تقوا، آرامش در زندگی است. یکی از مهمترین آثار مواظبت بر خود و ایمان این سرمایه الهی است. تا جایی که کتاب خدا نیز دستور به مواظبت آن داده و معنای فرموده علیکم انفسکم این است که تقوا باعث نزول آرامش در درون انسان میشود. خدای متعال در آیه شریفه ۶۱ از سوره مبارکه زمر، یکی از آثار مهم تقوا را آرامش میداند و در این باره میفرماید: وَ یُنَجِّی اللَّهُ الَّذینَ اتَّقَوْا بِمَفازَتِهِمْ لا یَمَسُّهُمُ السُّوءُ وَ لا هُمْ یَحْزَنُون: «و خداوند کسانى را که تقوا پیشه کردند با رستگارى رهایى مىبخشد.»
هیچ بدى به آنان نمىرسد و هرگز غمگین نخواهند شد. اینکه میفرمایند آنان که تقوا پیشه کردند، غمگین نمیشوند، صرفاً در آخرت نیست بلکه نتیجه اعمال را در دنیا هم میبینند و به خاطر ایمان و تقوای بالای خود از آینده هم خوفی ندارند و نسبت به گذشته غمی بر دلشان حاکم نیست. اینکه به آنان بدی نمیرسد، یعنی کسی که با تقوا شد، از طرف شیطان در این دنیا بدی به او نمیرسد و در آخرت نیز در کمال آرامش به سر خواهند برد.
پس اگر زن و مردی در زندگی مشترک خود که به دستور قرآن باید مایه آرامش و سکونت جان و دل شود، بخواهند به نعمت آرامش برسند، راهی ندارند مگر اینکه در زندگی مواظب خود و فرزندان خود باشند. پس اگر انسان بخواهد با پدر و مادر، همسر و فرزند و همکار و... ارتباطی خوب و آرامشبخش داشته باشند باید زبان خود را از غیبت تهمت و اقسام گناهان دور کنند.
مگر در قرآن نیامده: قوا انفسکم و اهلیکم نارا... من یتّق الله یجعل له مخرجاً: اگر با تقوا بودی، از غم و غصه خارج میشوی. حضرت علی (ع) برای توضیح این آیه میفرمایند: اعلموا انّه من یتّق الله یجعل له مخرجاً من الفتن و نوراً من الظّلم: آگاه باشید هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی از فتنهها برای او فراهم میکند و برای او نور هدایتی جهت رهایی از تاریکیها قرار میدهد.
*پژوهشگر و کارشناس سبک زندگی