جوان آنلاین: در معاملات امروز شنبه ۱۹ اسفند ماه نرخ دلار تلگرامی در محدوده ۶۰ هزار و ۵۰۰ تومان معامله شد. آخرین قیمت نقدی معامله شده دلار رکورد ۶۰ هزار و ۸۰۰ تومانی بوده است. عمده دلیل این افزایش انتظارات تورمی اس که بسیاری از کارشناسان پیشتر پیش بینی کرده بودند.
در نتیجه این افزایش بانک مرکزی در یک ماه گذشته سه اقدام انجام داد. یکی فروش اوراق ۳۰ درصدی ۲۰۰ هزار میلیارد تومانی که با استقبال گسترده رو به رو شد و دیگری افزایش سهم ارز مسافرتی که فشار را به نوعی از بازار ارز برداشت و هم اکنون نیزحراج سکه که سومین مرحله آن انجام شد و چهارمین دور آن نیز به زودی اجرا میشود. این روش فروش تقریبا همان فروش ارز دولتی است که با کارت ملی انجام میشد و هم اکنون بانک مرکزی درصدد فروش طلا با قیمت دولتی است.
کارشناسان در خصوص اقدامات صورت گرفته از سوی بانک مرکزی نظراتی دارند. برخی از آنها اقدام بازارساز برای فروش اوراق را در کوتاه مدت موثر و در طولانی مدت فاقد اثرگذاری دانسته اند؛ چرا که عمده تقاضای صورت گرفته برای خرید این اوراق تبدیل سپردههای بلند مدت به این اوراق بود؛ سپردههایی که قاعدتا قرار نبود در بازار ارز هزینه شود.
اما کارشناسان در خصوص فروش سکه از سوی بانک مرکزی نیز ملاحظاتی دارند. به گفته آنها این اقدام نیز باید با رعایت شرط و شروطهایی باشد. یکی از این شروط اطمینان بخشی مردم از بابت این سکهها بود که تا حدودی اثرگذاری این اقدام را به دلیل برخی مشکلات در ثبت نام از بین برد. جدای از این مساله موضوع مهم بعدی در اثرگذاری این اقدام شکل گیری یک فضای شفاف از اقتصاد کشور است که بتواند انتظارات تورمی را تقلیل دهد. پرواضح است که در شرایطی که چشم انداز انتظارات تورمی باشد هر گونه اقدام مثبت نیز اثرگذاری اندکی خواهد داشت.
اما رحمان سعادت، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه سمنان معتقد است که اثرات این اقدام بانک مرکزی منجر به تخلیه حباب در این بازار میشود.
وی اظهار داشت: حباب قیمتی زمانی رخ میدهد که بازارها شفاف نباشند و بازارسازها نیز سعی میکنند با ایجاد تقاضای هیجانی قیمت را بالا ببرند که در این وضعیت عرضه سکه در مرکز مبادله ایران میتواند کارساز باشد.
این استاد دانشگاه در ارزیابی عرضه سکه در مرکز مبادله ارز و طلای ایران اظهار داشت: عرضه سکه در مرکز مبادله ارز و طلای ایران بازار سکه را به سمت واقعی شدن پیش میبرد و از این طریق متقاضیان میتوانند نیاز واقعی خود را تامین کنند.
وی معتقد است: عرضه سکه در مرکز مبادله موجب کاهش قیمت سکه و حباب قیمتی میشود، سکه با قیمت منصفانهتری در این مرکز عرضه میشود و به نوعی حباب قیمت آن هم کمتر و کوچکتر خواهد شد.
این اقتصاددان به ثبات ارزی در یک سال گذشته اشاره کرد و گفت: ازجمله اقدامات درست بانک مرکزی در یک سال گذشته توجه به اصل مهم ایجاد ثبات در اقتصاد است؛ موضوعی که نتیجه آن کاهش نرخ تورم نقطه به نقطه و ثبات در بازار ارز است.
وی افزود: با توجه به مسیر تعامل با کشورهای مختلف و دیپلماسی که دولت در پیش گرفت آثار و عواید مطلوبی در ثبات اقتصادی و بازگشت ارز به کشور مشهود است. رایزنی با رؤسای کل بانک مرکزی کشورهای مختلف منطقه نیز تاثیر بسزایی در تامین منابع ارزی کشور داشته است و به این دلیل شاهد عملکرد بهتر صندوق توسعه ملی نیز هستیم.
سعید بیات، کارشناس اقتصادی نیز فروش اوراق بر پایه ارز را عاملی برای جمع کردن سرمایههای سرگردان عنوان کرد و گفت: مثلا هر ورقه به ارزش ۱۰۰دلا و به متقاضیان حقیقی و حقوقی به نرخ بازار آزاد فروخته میشود و در زمان سررسید با نرخ بازار آزاد تسویه میشود.
به گفته او معرفی این ابزار میتواند افرادی را که با انگیزه سوداگرانه وارد بازار ارز شدهاند به سمت خود جلب کند و تا حدی فشار را از روی این بازار بردارد.