ظرفیتسازی برای احداث نیروگاههای تجدیدپذیر مستلزم بسترسازی فنی برای اتصال این مولدها به شبکه برق است.
با توجه به پایینبودن سطح ولتاژ شبکه در شبکههای فشار ضعیف برق، ولتاژ به راحتی تحت تأثیر وضعیت بار مصرفی مشترکان قرار میگیرد، به نحوی که ورود ظرفیت مشخصی از نیروگاههای خورشیدی انشعابی مشترکان (به عنوان مثال پنجکیلوواتیها) میتواند باعث افزایش ولتاژ شبکه بیش از حد مجاز استانداردهای تعریفشده شود و در نتیجه به آسیبرسیدن به تأسیسات شبکه برق و حتی وسایل برقی مشترکان منجر شود، بنابراین ضروری است شرکتهای برق از وقوع چنین اتفاقاتی جلوگیری کنند.
احداث نیروگاههای تجدیدپذیر انشعابی در شبکههای فشار ضعیف برق باید به صورت کنترلشده و با بررسیهای همهجانبه فنی و مهندسی انجام شود.
یکی از راهکارهای رفع این مسئله و ظرفیتسازی برای احداث نیروگاههای تجدیدپذیر، تشویق مشترکان به احداث نیروگاهها به صورت تجمیعی (تفاهم چند مشترک باهم) و اتصال آن به شبکه فشار متوسط برق است که البته این راهکار نیز چالشهای خاص خود را دارد، میتوان با خرد جمعی و عنایت به دستورالعمل جدیدی که از سوی «ساتبا» (سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری برق ایران) ابلاغ شده، این موضوعات را مدیریت کرد.
اما از مهمترین چالشهای این کار میتوان به نحوه تأمین زمین مناسب جهت احداث نیروگاه اشاره کرد که این فضا از جهت کاهش هزینههای اتصال، حتماً باید در نزدیکی شبکه فشار متوسط و حتی در مجاورت ترانس برق باشد، همچنین کاربری آن هم نباید کشاورزی باشد. به عبارت دیگر زمین باید لمیزرع باشد و موافقت سازمانهای متولی برای تغییر کاربری و احداث نیروگاه اخذ شود، این در حالی است که فرایند اخذ تغییر کاربری (به دلیل تعداد استعلامهای فراوان) حداقل سه تا چهار ماه در بهترین حالت زمان میبرد. این موضوع با فرایند صدور مجوزهای بینام برای ساختگاههای مستعد، قابل رفع خواهد بود که باید سازوکار آن پیشبینی شود.
اما چالش دیگر، مباحث حقوقی احداث یک نیروگاه تجمیعی با چندین مالک و نحوه تقسیم درآمدها، هزینهها و دیگر مسائل مربوط به تعمیر و نگهداری، حفظ و حراست از تجهیزات است. چنانچه نیروگاه در نقاط دوردست و خارج از محیط روستا و شهر احداث شود، این چالش پیچیدهتر میشود. همچنین «عدمارائه آموزشهای لازم و آشنانبودن عموم مردم با مزایای زیستمحیطی این نیروگاهها و مضرات استفاده از سوختهای فسیلی»، «قیمت بالای تجهیزات تولید برق تجدیدپذیر»، «پایینبودن قابلیت اطمینان نیروگاههای تجدیدپذیر در مقایسه با نیروگاههای حرارتی» و وجود منابع فراوان و ارزان انرژی در کشور از دیگر چالشهای مهمی به حساب میآید که کمتوجهی به انرژیهای تجدیدپذیر را رقم زده است، البته راهحلهایی برای هر کدام از این چالشها وجود دارد که باید از سوی کارشناسان و مسئولان امر مورد بررسی قرار گیرد و به آن توجه ویژهتری شود تا استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر، این موهبت الهی به بالاترین میزان خود برسد.