جوان آنلاین: وقتی وارد آسانسور، مغازه و حتی بانکها میشویم، در همان نگاه اول یک جمله توجه شما را جلب میکند که «این مکان مجهز به دوربین مدار بسته است»! طبیعی است که یک مقدار خودمان را جمع و جور میکنیم، زیرا بالاخره کسی ما را میبیند. بگذارید مسأله را به گونهای دیگر برایتان مطرح کنیم، اگر روزی وارد خانه خودتان شوید. بر روی دیوار منزلتان این نوشته را ببینید: «این خانه مجهز به دوربین مدار بسته فرزندان شماست». با دیدن این نوشته تغییری در رفتار شما به وجود نمیآید؟
به گزارش فارس، کارشناس تربیتی حجتالاسلام هادی عجمی این گونه فراروی این مسأله را برایتان بازگو میکند که واقعیت این است در خانه همه این نوشته وجود دارد؛ اما کسی به این نوشتهها توجه نمیکند! زیرا فرزندان از رفتار والدین و بزرگترهای محبوبشان چنان الگویی میگیرند که گویی دقیقاً روبهروی دوربین مدار بستهای نشستهاند و رفتار را با دقت نظاره و از آن تقلید کردهاند؛ حتی بدون اینکه متوجه این الگوگیری باشند!
خب! بالاخره ما والدین به گوشمان خورده است که طبق روایات تنها راه هدایت دیگران امر و نهی مستقیم آنها نیست، بلکه باید با رفتارمان، دیگران را به خوبیها دعوت کنیم. زیرا گاهی تأثیر الگوگیری از رفتار ما بیشتر از گفتار ما است. در همین زمینه امام صادق (ع) میفرماید «کُونُوا دُعَاةً لِلنَّاسِ بِغَیرِ أَلْسِنَتِکُمْ لِیرَوْا مِنْکُمُ الْوَرَعَ وَ الِاجْتِهَادَ وَ الصَّلَاةَ وَ الْخَیرَ فَإِنَّ ذَلِکَ دَاعِیةٌ»؛ با غیر زبان مردم را به دین دعوت کنید، آنها باید ورع، پارسایى، تلاش، نماز و کار خیر شما را ببینند، زیرا خود این اعمال، دعوتکننده هستند!
بگذرد گاهی پدر و مادر مذهبی گلایه میکنند که با اینکه ما مقید به نماز هستیم، فرزندانمان به نماز مقید نیستند یا میپرسند با اینکه خانواده مذهبی هستیم، فرزندانمان چندان به روزه گرفتن مقید نیستند. گاهی مادران چادری نیز این حرف را نسبت به شل حجاب بودن فرزندان دخترشان میگویند. حجتالاسلام عجمی ابراز میدارد: برای حل این چالش یک پاسخ مشترک به همه این پرسشها وجود دارد! در ابتدا بروید دوربینهای مداربسته فرزندانتان را چک کنید! ببینید از کجا این بیتوجهی را یاد گرفتهاند؟! به زبان ساده یعنی باید دقت کرد که از کدام رفتار پدر و مادر یا نزدیکانی که به آنها ارتباط بیشتری دارید، این بیتوجهی را الگو گرفتهاند.
بله! هر چند ممکن است پدر و مادر اهل نماز باشند، اما در مواردی ممکن است فرزندان بیتوجهی والدین به اذان و خواندن نماز را دیده باشند و در ذهنشان این نکته نقش بسته است که نماز آن قدرها هم مهم نیست! یا پدر و مادر اهل روزه گرفتن هستند؛ اما توجه ندارند که در ارتباطها، تفریحها و مسافرتهای خانوادگی فرزندان با افرادی ارتباط پیدا کردهاند که بیاعتنایی به احکام الهی و روزه در رفتار آنها بوده است. بلکه حتی ممکن است ذهن آنها را از شبهاتی در این باره پر کرده باشند.
پس بیاییم اگر خطایی در رفتار فرزندانمان دیدیم، دوربینهای آنها را در ذهن خودمان چک کنیم، ممکن است متوجه بشویم که آن اشتباه را کجا دیدهاند! و تلاش کنیم آن اشتباه را از زندگی او حذف یا کمرنگ کنیم! یا اگر نزدیکانی از ما الگودهی نادرستی دارند؛ فرزندانمان را کمتر در معرض خطاهای آنها قرار دهیم. از سویی دیگر توجه داشته باشیم که وظیفه پدر و مادر تنها این نیست الگوهای فرزندان را رصد کنند؛ یعنی منتظر بمانند که چه کسی الگوی فرزندانشان میشود، سپس آن را اصلاح کنند. بلکه میتوانند به فرزندان الگودهی کنند.
برای این کار کافی است که: از شیوههای الگودهی، قراردادن نوجوانان و جوان در جمعهای مؤمنانه و اخلاقی استفاده کنید،، چون هنگامی که رفتارهای درست اخلاقی را در آن جمع میبیند، الگوی خود قرار میدهد. همان موضوعی که امام علی (ع) بر آن صحه میگذارند و میفرمایند: «به نیکوکاران نزدیک شو که از آنان خواهى شد. از اهل شر و بدى دور شو تا از آنها بر کنار باشى». همچنین از جمله بهترین روشها، ایجاد گروههای مذهبی و عضویت دادن نوجوانان جوانان در آنها است. البته بهتر است با تشویق والدین، این گروهها را خود جوانان برپا و مدیریت کنند. مانند گروه «حِلْفُ الْفُضُول» که پیامبر (ص) در دوران جوانی برای کمک به ستمدیگان در آن عضو بود. شاید برایتان جالب باشد که این روش در مقابل شبکههای متعدد ضد اخلاقی که این روزها در فضای حقیقی و مجازی در حال شکلگیری هستند، بهترین کاربرد را دارد.
حال که در روزهای ماه مبارک رمضان قرار داریم، فرصت بسیار خوبی برای ایجاد جمعهای مؤمنانه و جلسات قرآنی و مذهبی مهیا است، دست فرزندان دلبندتان را بگیرید و به مسجد و هیأت بروید، باور داشته باشید که ماه رمضان فرصت خوبی است تا دوربینهای الگوگیری فرزندانتان را در این جمعهای مؤمنانه روشن کنید.