جوان آنلاین: هدایت منابع مالی خرد مردمی به بازار ثانویه بورس که صرفاً به خریدوفروش سهام موجود میپردازد، نمیتواند به تحقق اهداف توسعهای کمک کند. برای رسیدن به مدل توسعهای پایدار که مشارکت مردمی را در بازار سرمایه تقویت کند، باید به سمت ایجاد مسیرهای جدید با استفاده از ابزارهای نوین مالی حرکت کنیم. این مسیر جدید باید به گونهای طراحی شود که منابع خرد مردمی را به سمت بخشهای تولیدی هدایت کند و در عین حال، اطمینان از پرداخت سود مناسب به سرمایهگذاران را فراهم آورد. استفاده از ابزار سهام ممتاز و مدل تأمین مالی شرکت سهام عام پروژه که در بازارهای سرمایه بینالمللی دارای سابقهای طولانی است، میتواند در این راستا مؤثر باشد.
با تأکید بر اهمیت تولید داخلی و ملی، رشد تولید میتواند به حل بسیاری از مشکلات اقتصادی مانند تورم، بیکاری و ارزش پول ملی کمک کند. این رویکرد که در شعارهای سالانه منعکس شده است، بر این نکته تأکید دارد که جهش تولید تنها با مشارکت فعال مردم ممکن است. همچنین با وجود چالشهای بزرگ، با مشارکت مردم، این هدف دستیافتنی است. باید اقتصاد را به سمتی هدایت کرد که مردم نقش محوری در آن داشته باشند و از ظرفیتهای موجود در بخش مردمی به نحو احسن استفاده شود. این امر نه تنها به تقویت تولید داخلی کمک میکند، بلکه به ایجاد اقتصاد مقاومتی که در برابر تحریمها و فشارهای خارجی مقاوم است، منجر خواهد شد.
امکان بهرهمندی از توان و سرمایههای مردمی، به ویژه در شرایطی که کشور با تحریمهای بینالمللی روبهرو است، میتواند به عنوان یک استراتژی مؤثر برای خنثیسازی اثرات تحریمها عمل کند. این رویکرد، نه تنها به استقلال اقتصادی کمک میکند، بلکه با ایجاد فرصتهای جدید برای سرمایهگذاری و کارآفرینی، میتواند به تقویت بنیه اقتصادی و افزایش تابآوری در برابر فشارهای خارجی منجر شود. در جوامع مدرن، اعتماد مردم به دولتها به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه اقتصادی و اجتماعی شناخته میشود. اعتماد به دولت نه تنها برای مشارکت مردمی در پروژههای توسعهای ضروری است، بلکه برای جلب سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی نیز حیاتی به شمار میرود، با این حال در بسیاری از کشورها این اعتماد به دلایل مختلفی دچار خدشه شده است.
برای تحقق پیشرفت اقتصادی و مشارکت گستردهتر مردم در اقتصاد، نیازمند بازتعریف مدلهای تأمین مالی ابرپروژههای توسعهای کشور هستیم؛ مدل جدیدی که در چارچوب قانونی «شرکت سهام عام پروژه» با ابزار سهام ممتاز و تضمین حداقل سود تعریف شده است که با بهرهگیری از روشهای نوین تأمین مالی و ابزارهای مدرن بازار سرمایه نظیر سهام ممتاز، زمینهساز جذب سرمایههای عمومی و خصوصی میشود. این مدل نوین، با استفاده از قدرت حاکمیتی و ابزارهای موجود دولتی، میتواند به ایجاد تحولی چشمگیر در توسعه اقتصادی و تحقق اقتصادی مردممحور در ایران منجر شود، به نحوی که علاوه بر اینکه سهام پروژه به مردم منتقل میشود و از تورم مصون خواهد ماند، مردم در هر شرایط اقتصادی رکودی یا تورمی یا همزمان رکودی تورمی سود خواهند کرد.
جذب سرمایههای خرد با شرکت سهام عام پروژه
حمید بهزادیبخش، کارشناس اقتصادی در گفتگو با «جوان» با اشاره به نقش بازار سرمایه در هدایت منابع به سمت تولید و تأمین مالی بخشهای مولد اقتصادی تصریح کرد: بازار سرمایه به عنوان یکی از اجزای اصلی سیستم مالی کشورها، نقش مهمی در هدایت منابع مالی به سمت بخشهای مولد و تأمین مالی تولید دارد. این بازار، امکان جمعآوری سرمایه از سرمایهگذاران و هدایت آن به سمت پروژههای تولیدی و تجاری را فراهم میآورد. وی افزود: شرکتها و بنگاههای اقتصادی از طریق بازار سرمایه میتوانند با فروش سهام یا انتشار اوراق قرضه، منابع مالی لازم را برای توسعه و گسترش فعالیتهای خود تأمین کنند. این امر به آنها اجازه میدهد بدون وابستگی به تسهیلات بانکی و با کمترین هزینه، سرمایههای لازم را جذب کنند. بازار سرمایه با ایجاد فرصتهای سرمایهگذاری متنوع و جذاب برای سرمایهگذاران به توزیع بهینه منابع مالی در اقتصاد کمک میکند. این امر به افزایش سرمایهگذاری در بخشهای مولد و در نتیجه، تقویت رشد و توسعه اقتصادی منجر میشود.
کارشناس اقتصادی در ادامه با اشاره به چالشهای بازار سرمایه تصریح کرد: بازار سرمایه برای ایفای نقش خود به طور مؤثر، نیازمند یک محیط پایدار و قابل پیشبینی است. نوسانات شدید و عدمثبات اقتصادی میتواند بر اعتماد سرمایهگذاران تأثیر منفی بگذارد و از کارایی بازار سرمایه بکاهد، بنابراین ایجاد شرایطی که در آن سرمایهگذاران بتوانند با اطمینان بیشتری به فعالیت بپردازند، از اهمیت بالایی برخوردار است.
بهزادیبخش در ادامه با اشاره به راهکارهای افزایش اعتماد مردمی تصریح کرد: برای افزایش اعتماد مردم به دولت در زمینه سرمایهگذاریها، دولتها باید به سمت شفافیت بیشتر و افزایش پاسخگویی حرکت کنند. یکی از مهمترین چالشها در اعتمادسازی، شفافیت و پاسخگویی ناکافی دولتهاست. وقتی مردم احساس میکنند اطلاعات کافی در مورد نحوه استفاده از منابع و سرمایههایشان در دسترس نیست یا اینکه دولتها در پاسخگویی به سؤالات آنها کوتاهی میکنند، اعتمادشان کاهش مییابد.
وی تصریح کرد: علاوه بر این، تجربیات منفی گذشته، مانند تجربه سال ۱۳۹۹ که ارزش سهام در بازار به طور غیرعادی افزایش یافت، میتوانند به طور قابل توجهی بر اعتماد عمومی تأثیر بگذارند. این موضوع به ویژه در مورد سرمایهگذاریهایی که نیازمند تعهدات طولانیمدت هستند، اهمیت بیشتری پیدا میکند. در آن سال به جای اینکه بر بازار اولیه و عرضه شرکتها و پروژههای مهم کشور در بازار سرمایه برای جذب سرمایههای خرد مردمی توجه شود، بدون اینکه بستر مناسبی برای این امر تعبیه شود، تنها بازار ثانویه به شکل حبابگونه رشد کرد و نتیجه آن ذبح اطمینان مردم و ضرر سنگین بسیاری از مردم کشور در بازار سرمایه شد، در حالی که اگر منابع به سمت رشد اقتصادی و تولید جدید میرفت، به هیچ وجه موجب ضرررساندن به مردم نمیشد و در عین حال بازار سرمایه به منبع اصلی تأمین مالی تولید تبدیل میشد، بنابراین برای تحقق رشد اقتصادی باید از ابزارهای کلیدی، مترقی و نوین بازار سرمایه برای تأمین مالی تولید و به خصوص ابرپروژههای اقتصادی دولت استفاده کنیم.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به ویژگیهای محیط سرمایهگذاری پایدار و قابل اعتماد تصریح کرد: هدایت منابع مالی خرد مردمی به بازار ثانویه بورس که صرفاً به خریدوفروش سهام موجود میپردازد، نمیتواند به تحقق اهداف توسعهای کمک کند. برای رسیدن به یک مدل توسعهای پایدار که مشارکت مردمی را در بازار سرمایه تقویت کند، باید به سمت ایجاد مسیرهای جدید با استفاده از ابزارهای نوین مالی حرکت کنیم. این مسیر جدید باید به گونهای طراحی شود که منابع خرد مردمی را به سمت بخشهای تولیدی هدایت کند و در عین حال اطمینان از پرداخت سود مناسب به سرمایهگذاران را فراهم آورد. استفاده از سهام ممتاز و مدل تأمین مالی شرکت سهام عام پروژه که در بازارهای سرمایه بینالمللی دارای سابقهای طولانی است، میتواند در این راستا مؤثر باشد.
بهزادیبخش تأکید کرد: با وجود اینکه این ابزار در ایران کمتر مورد استفاده قرار گرفته است، میتواند به عنوان راهکاری نوین برای جذب منابع مالی خرد و همچنین خنثیسازی اثرات تورمی در اقتصاد کشور عمل کند. در شرایطی که ایران با تورم ساختاری دستوپنجه نرم میکند، بهکارگیری سهام ممتاز میتواند به عنوان یک ابتکار جدید برای تأمین مالی مؤثرتر و کمریسکتر عمل کند. وی در پایان افزود: این مدل جدید، حتی در شرایط رکود اقتصادی قادر خواهد بود سود بیشتری نسبت به سودهای بانکی به سرمایهگذاران پرداخت کند و در عین حال به دولت کمک میکند نقدینگی موجود در جامعه را به سمت بخشهای مولد اقتصاد هدایت کند.