جوان آنلاین: «راه طی‌شده» متنی مبتنی بر یک جهان‌بینی عمیق است که از نهج‌البلاغه برخاسته و مبتنی بر پیش‌متن‌ها، کتاب‌ها و نوشته‌های شهید آوینی است.
به گزارش «جوان»، صادق رشیدی، نویسنده و پژوهشگر مطالعات نظری هنر و ادبیات در مراسم رونمایی از نمایشنامه «راه طی‌شده» نوشته نصرالله قادری گفت: برخی نویسندگان زنده هستند، ولی با نوشتن و تئاتر زندگی نمی‌کنند، اما ما نویسندگانی هم داریم که دائم در حال زندگی کردن با تئاتر و زندگی در دنیای درام هستند، این‌ها همان افراد در جست‌وجوی حقیقت هستند. این افراد حتی اگر دیدگاهشان انتزاعی باشد و ایدئولوژی و جهان‌بینی خاص خود را داشته‌باشند، بیشترین آسیب‌ها و رنج‌ها را در طول زندگی ادبی و هنری خود متحمل شده‌اند و این همان چیزی است که من در زندگی نصرالله قادری شاهد بوده‌ام.
رشیدی بیان کرد: «راه طی‌شده» چندین پیش‌متن دارد، یعنی متنی مبتنی بر یک جهان‌بینی عمیق است که از نهج‌البلاغه برخاسته و مبتنی بر پیش‌متن‌ها، کتاب‌ها و نوشته‌های شهید آوینی و آمیزه‌ای است که تجربه زیسته نویسنده را بازتاب می‌دهد، اما نکته این است کسی که نمایشنامه را بخواند، به این نتیجه می‌رسد که «راه طی‌شده» اثری است که گاه قلم شاعرانه و نزدیک به درام‌های اجتماعی دارد و گاه دیدگاه‌های سیاسی در آن دیده می‌شود و همه این‌ها حاکی از این است که نویسنده هویت دینی ومذهبی و جهان‌بینی خود را در مسیری که در جست‌وجوی حقیقت است بر منابع و ماخذی که با آن درام را نوشته، همراه کرده و با زمانه خود پیش می‌رود و این معنای اصلی هنر است.
وی ادامه داد: نصرالله قادری در حوزه درام‌نویسی فراتر از امر واقع حرکت کرده و نویسنده‌ای صرفاً رئالیستی نیست و، چون زبان استعاری دارد مخاطب را ناگزیر می‌کند تا نماد‌ها و نشانه‌ها را تحلیل کند.
این پژوهشگر و نویسنده با اشاره به نقاشی «موش‌های سکه‌پرست» کاظم چلیپا که خاستگاه شکل‌گیری درام «راه طی‌شده» بوده، گفت: دریافت و استنباط نصرالله قادری از این تابلو تبدیل به درامی شده که ابتدا با زبان دینی و سپس با زبان شاعرانه و بعد با زبان اجتماعی و در عین حال انتقادی شکل گرفته‌است. شاید دشواری متون نصرالله قادری هم این باشد که رفتن سراغ آثار وی نیازمند دانش‌های اسطوره‌ای، دانش‌های دینی و دانش‌های اجتماعی و بینش‌های سیاسی است.
وی ادامه داد: اینکه بتوانیم تصویری از زندگی واقعی یک شهید را به صورت دراماتیک، شاعرانه به تصویر بکشیم تا مخاطب عام قادر به درک آن شود، یک کار هنری است. قادری با خیال‌پردازی و اتصال به واقعیت، درامی چندجانبه خلق کرده‌است. وی صاحب سبک منحصربه فرد است و متکی بر یک مکتب؛ مکتبی که در جست‌وجوی هویت از دست رفته است.
وی رسیدن به جهان‌بینی و دیدگاه فردی را که آمیزه‌ای از درد‌های نویسنده است، عامل منحصربه‌فرد شدن یک اثر معرفی کرد و در ادامه افزود: رفتن به سمت آوینی و بینش‌ها و مباحثی که از دید حتی مدعیان انقلابی هم مغفول مانده، قابل‌تحسین است. همچنین اینکه نمایشنامه شعار ندارد و صحبت‌ها برخاسته از نوشته‌ها و کتاب شهید آوینی است، از دیگر ویژگی‌های مهم «راه طی‌شده» است.
نصرالله قادری در بخش پایانی جلسه رونمایی از نمایشنامه «راه طی‌شده» گفت: قرار بود از نهج‌البلاغه، اقتباسی برای عصر معاصر انجام شود، بنابراین نمایشنامه‌ای نوشتم و در سیستم هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قربانی شدم، چراکه به اتفاق آرا آماده چاپ شد و نمایشنامه بعد از مدتی که جلوی چاپش گرفته شد، منتشر شد و به دستور جدید مدیر مرکز هنر‌های نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در انبار ماند و توزیع نشد. دومین بخش به سفارش حوزه هنری با موضوع شهید بهشتی نوشته شد که با عنوان «مظلوم‌ترین تنها و تنهاترین مظلوم» آماده شد. سومین اثر من درباره سید من، مرتضای من، سیدمرتضی آوینی است که با عنوان «راه طی شده» نوشته‌شده و چهارمین بخش از این چهارگانه درباره شهید مطهری است.
