جوان آنلاین: نمایش اتاق دود آلود، چند سیخ و دیالوگ‌های چند پهلوی چند کاراکتر در برخی از سکانس‌های سریال «نون. خ» سوء‌تفاهم‌ها و واکنش کرمانی‌ها را در پی داشت تا جایی که تهیه‌کننده این سریال با انتشار یادداشتی از آن‌ها دلجویی کرد. اگر چه بروز چنین سوءتفاهم‌هایی در مورد هر سریال و برنامه‌ای محتمل است، ولی برنامه‌سازان باید مراقب مگس‌های فضای مجازی باشند که به دنبال نشستن روی زخم‌ها و دامن زدن به اختلافات و سوء‌تفاهمات قومیتی هستند، چون آن‌ها مأمور ویروس‌پراکنی و جدایی‌افکنی‌اند.
نمایش تصویری غیرواقعی از کرمان و مردم این شهرستان در سریال «نون. خ» اعتراض مردم این استان را به دنبال داشت. در بخشی از فصل پنجم سریال «نون. خ» که بازیگرانش برای شرکت در یک نمایشگاه صنایع‌دستی به کرمان سفر کرده‌بودند، سکانس‌هایی به نمایش درآمد که صدای کرمانی‌ها را درآورده‌است. در این سکانس‌ها، نمایش تصاویر سیخ، دود غلیظ، چای غلیظ و واکنش‌های شعف‌آمیز شخصیت کیوان به آن‌ها باعث ایجاد یک سوء‌تفاهم برای مردم این استان شد.
واکنش‌ها به دود و چای غلیظ!
پس از وایرال شدن ویدئوی این سکانس‌ها در فضای مجازی پای شورای شهر کرمان و حتی مقامات استانی هم به آن کشیده‌شد. اعضای شورای شهر کرمان در جریان یکی از نشست‌های عمومی این شورا از اشارات غیر‌معقول سریال نون. خ به استان کرمان ابراز گلایه و ناراحتی کردند. در این جلسه نایب رئیس شورای شهر کرمان با بیان اینکه در این سریال جدا از توهین به مردم کرمان، آسیب اجتماعی عادی‌سازی شد، گفته‌بود: شادی به چه قیمت؟ به قیمت توهین به ارزش‌ها و فرهنگ دیگران؟ از مسئولان تقاضا دارم که برای جبران این مسئله حداقل عذرخواهی کنند و یک برنامه در همین سطح در رسانه ملی با توجه ویژه به فرهنگ کرمان ساخته‌شود.
در ادامه هم دفتر استاندار کرمان که در تولید و ساخت این سریال با عوامل آن همکاری داشته با انتشار بیانیه‌ای نوشت: در محتوای فکری این سریال دخالتی نداشته‌است.
بالا گرفتن واکنش‌ها در فضای مجازی و رسانه‌ای کشور باعث شد مهدی فرجی تهیه‌کننده این سریال با انتشار یادداشتی ضمن ابراز تأسف از سوء‌تفاهمات ایجاد شده، تأکید کند که سازندگان سریال «نون. خ» هرگز و به هیچ عنوان قصد جسارت به ارزش‌های فرهنگی و ملی هیچ استانی از جمله مردم عزیز استان کرمان را ندارند.
تحول شخصیت کیوان
فرجی در بخشی از این یادداشت با ادای احترام به مردم شریف و نجیب کرمان و گرامیداشت یاد و خاطره شهدای گرانقدر استان کرمان به خصوص شهید والا مقام حاج قاسم سلیمانی نوشته‌است: «همه قصد ما از ساختن سریال «نون. خ» این است که بتوانیم ظرفیت‌های فرهنگ غنی و متعالی اقوام را به تصویر بکشیم و یک همدلی بین اقوام و قومیت‌های ایران نشان بدهیم و به واسطه این ظرفیت بتوانیم ضمن ارتقای فرهنگی لحظات بسیار خوب و نشاط‌آور و سرگرم‌کننده‌ای را برای مردم عزیزمان ایجاد کنیم و در عین حال مخاطبان را با این ظرفیت‌های غنی قومیت‌های عزیز آشنا کنیم و محبت و همدلی و صمیمیت را بین آحاد مردم ایران ایجاد کنیم.»
تهیه‌کننده سریال «نون. خ» در بخش دیگری از این یادداشت آورده‌است: «تمامی اقوام در سایه پرچم جمهوری اسلامی یک دل و صمیمی در حال شادی نشان داده می‌شوند که همین امر استقبال مخاطبان را به دنبال داشته‌است. از طرف دیگر رفتار و منش کیوان (سیروس میمنت) به نوع کاراکتر وی ارتباط دارد و به هیچ عنوان ارتباطی به رفتار افراد دیگر و شهر‌های مختلف ندارد و از فصل اول هم این رفتار‌های ناپسند از وی دیده می‌شود که اتفاقاً همواره تقبیح هم شده‌است؛ هر چند در پایان این فصل از سریال این شخصیت متحول می‌شود.»
واکنش کرمانی‌ها به سوء‌تفاهم ایجاد شده در سریال نون. خ اولین نمونه از این موارد نبوده و پیش از این نیز موارد مشابهی در برخی سریال‌های تلویزیونی وجود داشته که با واکنش یا دلخوری بعضی از اقوام و قومیت‌های کشورمان مواجه شده‌اند، ولی بعداً یا آن سوء‌تفاهم بر طرف‌شده یا در مواردی منجر به اصلاح سکانس‌ها و بخش‌های حساسیت‌آفرین آن سریال شده‌است.
از پایتخت تا سرزمین مادری
از پر سر و صدا‌ترین نمونه‌های چند سال اخیر، واکنش و ناراحتی شدید لر‌های بختیاری به برخی سکانس‌ها و دیالوگ‌های سریال «سرزمین مادری» به کارگردانی کمال تبریزی بود که بعد‌ها و پس از گذشت بیش از ۱۰ سال با انجام اصلاحاتی با عنوان سریال «سرزمین کهن» روی آنتن تلویزیون رفت.
یکی دیگر از این گونه سوء‌تفاهمات مربوط به ابتدای دهه ۹۰ شمسی و ایامی است که اولین قسمت‌های سریال پر‌بیننده «پایتخت» روی آنتن شبکه اول سیما می‌رفت. در روز‌های ابتدایی فروردین ماه سال ۹۰ و همزمان با پخش چند قسمت ابتدایی این سریال، برخی از مردم و مسئولان استان مازندران در اعتراض به پخش سریال پایتخت آن را نوعی توهین به فرهنگ و عزت اجتماعی مردم و در این مورد خاص بی‌احترامی به فرهنگ والای مازندرانی دانستند. چه اینکه آن‌ها معتقد بودند این سریال لهجه و قومیت مردم مازندران را به سخره گرفته و باعث‌شده تا مردم این استان را به نوعی عقب افتاده و متحجر معرفی کند! کار تا جایی بالا گرفت که برخی مقابل استانداری تحصن کردند و معاون وقت امنیتی سیاسی استاندار مازندران آن را «سوگیری قومی و ناسیونالیسم‌های کور» خواند.
این واکنش‌ها در حالی بود که با پخش فصل‌های بعدی این سریال بیشتر مردم مازندران از لهجه‌های استفاده شده در این سریال استقبال کردند و دیگر خبری از انتقاد نبود.
به نظر می‌رسد اعتراضاتی که در مورد سریال «نون. خ» شیوع مجازی پیدا کرده از آن دست سوء‌تفاهمات است که با کمی صبر بر طرف می‌شود؛ اگر چه سازندگان سریال‌هایی که قرار است در آن‌ها فرهنگ و آداب و رسوم یا حتی لهجه و گویش اقوام متنوع کشورمان مورد اشاره یا استفاده قرار بگیرند، باید حساسیت‌های لازم را در نظر داشته‌باشند تا شاهد بروز چنین ناراحتی‌ها و سوءاستفاده ویروس‌های مجازی در ضریب دادن به آن‌ها نباشیم. البته این نکته را هم باید در نظر داشته‌باشیم که در بین همه اقوام و افراد جای جای کشورمان وجود و حضور افراد خوب و بد، مسئله‌ای نسبی است و صرف نشان دادن یک شخصیت مثبت یا منفی در کسوت و لباس برخی اقوام یا استفاده از لهجه و گویش آن‌ها موجب وهن و تمجید از آن‌ها نیست؛ همانطور که در نظر گرفتن ملاحظات کار رسانه‌ای و دقت داشتن در مورد نفوذ و اثرگذاری برنامه‌هایی که از رسانه ملی پخش می‌شوند در ایجاد انگاره‌ها و ایجاد پیش‌زمینه‌های ذهنی بین مخاطبان، اصلی انکار‌ناپذیر است.
